Jako lekarz ginekolog - położnik często muszę odpowiadać na pytania pacjentek - ciężarnych lub planujących ciążę - na temat, co tak naprawdę szkodzi ciąży, a co nie. Jakich substancji i narażeń powinny unikać, by ciąża prawidłowo się rozwijała, co zaś jest w pełni bezpieczne. Padają pytania o korzystanie z solarium, farbowanie włosów, trwałą ondulację, także o pielęgnację paznokci - żele, tipsy, akryle.
Jest wiele znanych substancji o udowodnionym szkodliwym wpływie na rozwój ciąży i płodu. Są to: alkohol, narkotyki, palenie papierosów, promieniowanie jonizujące w tym promienie Roentgena, czy znany z lat sześćdziesiątych XXego wieku lek talidomid - tych substancji ciężarne powinny unikać. Środki zawarte w produktach do pielęgnacji włosów - farbach, żelach, płynach do trwałej ondulacji są całkowicie bezpieczne, ponieważ stężenia substancji o ewentualnej toksyczności są bardzo małe i w znikomej ilości przechodzą do krwi.
Substancje zawarte w produktach do pielęgnacji i stylizacji paznokci to związki chemiczne takie jak: aceton, izopropanol, octan etylu, polimetakrylan metylu.
Jeśli chodzi o ewentualną szkodliwość tych substancji, należy problem rozpatrzyć z dwóch stron:
1) Kobieta ciężarna, która chce wykonać sobie tipsy, akryl lub paznokcie żelowe i
2) Kosmetyczka- manicurzystka, będąca w ciąży, która świadczy w/w usługi i pracuje wśród tych wyżej wspomnianych substancji.
Ad. 1) Ciężarna - klientka może podczas ciąży wykonywać sobie wszelkie zabiegi upiększające paznokcie, gdyż nie udowodniono żadnej szkodliwości tych zabiegów dla ciąży lub płodu.
Pewnym problemem jest okres okołoporodowy. Przy porodzie drogami natury paznokcie żelowe, akrylowe czy tipsy nie stanowią żadnej przeszkody pod warunkiem, że są dostatecznie krótkie. Inaczej sprawa wygląda, gdy zachodzi konieczność wykonania cesarskiego cięcia.
Podczas tego zabiegu, by dokładnie monitorować stan pacjentki, zakładany jest na palec tzw. pulsoksymetr. Aby podawał on prawdziwe dane, płytka paznokciowa musi być naturalna i czysta tzn. niepokryta żadnymi chemikaliami.
A więc zdrowa zasada - zdejmij jeden tips lub akrylowy paznokieć przed porodem - reszta może zostać.
Ad. 2) Kosmetyczka - manicurzystka będąca w ciąży, która zajmuje się stylizacją i upiększaniem paznokci, jest narażona podczas swojej pracy na wdychanie substancji potencjalnie szkodliwych. Jednak stężenia tych substancji, zawartych w produktach do nakładania żelu, akrylu czy tipsów są bardzo małe. Aceton i izopropanol zawarte są w preparatach do dezynfekcji, przemywania i odtłuszczania. Opary acetonu tylko w bardzo wysokich stężeniach są szkodliwedla zdrowia i wchłaniają się przez płuca do krwi. Jednak nawet dość wysokie dawki są skutecznie metabolizowane i usuwane przez wątrobę. Przeprowadzone badania na zwierzętach, nie wykazały toksyczności acetonu i izopropanolu dla zwierząt doświadczalnych, zarówno drogą oddechową, jak i pokarmową. Akrylany stosowane powszechnie do formowania "nowej" płytki paznokciowej, mogą mieć działanie drażniące na błony śluzowe oczu i dróg oddechowych, ale ulegają szybkiemu wydaleniu z organizmu.
Nie wiadomo, czy mają działania układowe i czy przy wieloletniej pracy w ich oparach nie dochodzi do kumulacji w organizmie. Ten wpływ akrylanów na organizm człowieka jest obecnie przedmiotem badań przeprowadzanych m.in. w Polsce - w Zakładzie Toksykologii Akademii Medycznej w Łodzi. Na dzień dzisiejszy nie udowodniono szkodliwego działania akrylu lub jego opiłków na organizm człowieka. Wydaje się, że skuteczną metodą unikania ewentualnych działań niepożądanych, jest częste wietrzenie pomieszczeń, w których wykonuje się manicure lub przy opiłowywaniu i szlifowaniu akrylu - zakładanie maseczki na twarz.
Podsumowując: nie ma w tej chwili żadnych aktualnych i wiarygodnych badań, które udowodniłyby jakąkolwiek szkodliwość w/w związków dla matki lub płodu. Nie stwierdzono większej ilości niepowodzeń położniczych w grupie manicurzystek lub kosmetyczek, korzystających w swojej pracy z omawianych substancji.
SYLWIA GULKOWSKA, GINEKOLOG-POŁOŻNIK
Więcej w Akademii Paznokcia 7/2006
